“I był tam Mojżesz
u JHWH czterdzieści dni i czterdzieści nocy, i nie jadł chleba, i nie pił
wody. I napisał na tablicach słowa przymierza - Dziesięć Słów.”
(Wj 34:28)
“A On napisał na tablicach pismem, jak poprzednio, Dziesięć Słów, które JHWH
do was wyrzekł na górze spośród ognia w dniu zgromadzenia,
i dał mi je JHWH.” (Pwt 10:4)
Wtedy mówił Bóg wszystkie te słowa:
(1) Ja jestem JHWH, twój Bóg,
który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli.
(2) Nie będziesz miał cudzych bogów
obok Mnie! Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu tego,
co jest na niebie wysoko, ani tego, co jest na ziemi nisko, ani tego, co
jest w wodach pod ziemią! Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz
im służył, ponieważ Ja JHWH, twój Bóg, jestem Bogiem zazdrosnym,
który karze występek ojców na synach do trzeciego i czwartego
pokolenia względem tych, którzy Mnie nienawidzą. Okazuję zaś łaskę
aż do tysiącznego pokolenia tym, którzy Mnie miłują i przestrzegają
moich przykazań.
(3) Nie będziesz wzywał imienia Boga twego,
JHWH, do czczych rzeczy, gdyż JHWH nie pozostawi bezkarnie tego, który
wzywa Jego imienia do czczych rzeczy.
(4) Pamiętaj o dniu szabatu, aby go uświęcić. Sześć
dni będziesz pracować i wykonywać wszystkie twe zajęcia. Dzień zaś siódmy
jest szabatem ku czci twego Boga, JHWH. Nie możesz przeto w dniu tym wykonywać
żadnej pracy ani ty sam, ani syn twój, ani twoja córka, ani
twój niewolnik, ani twoja niewolnica, ani twoje bydło, ani cudzoziemiec,
który mieszka pośród twych bram. W sześciu dniach bowiem
uczynił JHWH niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w nich, w siódmym
zaś dniu odpoczął. Dlatego pobłogosławił JHWH dzień szabatu i uznał go za
święty.
(5) Czcij ojca twego i matkę twoją, abyś długo
żył na ziemi, którą twój Bóg, JHWH, da tobie.
(6) Nie będziesz zabijał.
(7) Nie będziesz cudzołożył.
(8) Nie będziesz kradł.
(9) Nie będziesz mówił przeciw bliźniemu
twemu kłamstwa jako świadek.
(10) Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego.
Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego, ani jego niewolnika, ani jego
niewolnicy, ani jego wołu, ani jego osła, ani żadnej rzeczy, która
należy do bliźniego twego.
Wtedy cały lud, słysząc grzmoty i błyskawice oraz głos
trąby i widząc górę dymiącą, przeląkł się i drżał, i stał z daleka.
(Wyjścia 20,1-18)
(Podział według głównego
nurtu judaizmu.)
Dodatek
Nazwa Dekalog po raz pierwszy pojawia się w pismach Ireneusza
i Klemensa Aleksandryjskiego. Pochodzi ona od wyrażenia greckiego
touV deka lo gouV, które jest tłumaczeniem hebrajskiego
tekstu: ‘ăšeret hadebárîm (Wj 34,28; Pwt
10,4), “dziesięć słów”. Mamy dwie recenzje
Dekalogu (Wj 20,2-17; Pwt 5,6-21). W ogólnych zarysach teksty są zgodne,
różnią się jednak w szczegółach. Egzegeci poszukują tekstu
najstarszego, usiłują zrekonstruować tzw. Pradekalog, dziesięć najbardziej
zwięzłych i krótkich przykazań. Pradekalog według propozycji A. Soggina:
Prolog: Ja jestem Jahwe,
twój Bóg, którym cię wywiódł z ziemi egipskiej,
z domu niewoli (Wj 20,2; Pwt 5,6)
- Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie (Wj 20,3; Pwt 5,7)
- Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu (Wj 20,4; Pwt 5,8)
- Nie będziesz wzywał imienia Boga twego nadaremno (Wj 20,7;Pwt 5,11)
- Pamiętaj i odpoczywaj w dniu szabatu (Wj 20,8;Pwt 5,12)
- Czcij ojca twego i matkę twoją (Wj 20,12 ;Pwt 5,16)
- Nie będziesz zabijał. (Wj 20,13;Pwt 5,17)
- Nie będziesz cudzołożył. (Wj 20,17;Pwt 5,18)
- Nie będziesz kradł. (Wj 20,15;Pwt 5,19)
- Nie będziesz mówił kłamstwa (Wj 20,16;Pwt 5,20)
- Nie będziesz pożądał (Wj 20,17;Pwt 5,21).
Ciekawostki:
620 liter Dekalogu symbolizuje 613 przykazań Tory i 7
praw Noachitów.
Dekalog nie pojawia się w żydowskiej liturgii (jako element
stały, gdyż występuje w czytaniu na święto Szawuot), aby zapobiec heretyckiemu
przypuszczeniu, że tylko Dziesięć Słów pochodzi od Boga, a inne części
Tory nie mają boskiego rodowodu.
Prawa Noachitów: siedem praw, których według
judaizmu powinni przestrzegać goje. Wypływają one z nakazu danego Adamowi
(Rdz 2,16) i przymierza zawartego z Noem po Potopie (Rdz 9,4). Istnieje kilka
wersji tych praw, lecz powszechnie przyjmuje się, że synom Noego zabrania
się:
- bałwochwalstwa,
- bluźnierstwa,
- mordowania,
- rozwiązłości seksualnej,
- rabunku,
- zjadania części wyrwanej z ciała żywego zwierzęcia
oraz powinni:
- stworzyć system sądowniczy.
(por. Dz 15,28.29).
Inne przykazania Tory obowiązują wyłącznie Żydów,
choć nie-Żydzi mogą się im wedle swej woli podporządkowywać.
Goj przestrzegający tych przepisów (7 Praw Noachitów) zostanie zaliczony do sprawiedliwych
wśród narodów świata, którym dany będzie udział w Olam
Haba (Przyszły Świat).
Dane zaczerpnięto z:
Red. Lech Stachowiak, Wstęp do Starego Testamentu, Pallottinum, Poznań 1990
Alan Unterman, Encyklopedia tradycji i legend żydowskich, Książka i Wiedza, Wa-a 1994